Een tijdje geleden werkte ik aan project waarbij de uitgeverij onderzoekt of we de variaties in de ontwerpen van onze schoolboeken kunnen terugdringen en tot een set van vier basisontwerpen kunnen komen. Daarbij worden ook alle gebruikte tekstsoorten geinventariseerd. Voorheen noemden we dat componenten, maar een collega introduceerde de term ‘artefacten’. Een woord dat ik ook tegenkwam toen ik achtergrondinformatie zocht over Superkilen. Superkilen is een Urban Project - ook zo’n ‘nieuw’ woord - in de wijk Nørrebro in Kopenhagen.
Het openbare park Superkilen bezochten wij tijdens onze vakantie in Kopenhagen. Ik heb eraan gedacht een filmpje over Superkilen als documentaire in te dienen, maar twijfelde. Tijdens mijn bezoek had ik geen associatie met ‘kunst’.
Aanleiding voor ons bezoek was Bjarke Ingels, de achitect die wij deze zomer ontdekten en wiens hoogtepunten op onze ‘to do list’ stonden. Er was dus een ‘design-aanleiding’, maar eenmaal in Nørrebro was de functie van Superkilen onmiskenbaar. Een levendig stadspark waar samen gegeten, gesport, gekletst en gespeeld werd. Na vijf jaar gebruik was de glans er af en de gebruiksporen alom aanwezig. Maar het succes was duidelijk. De gemeente Kopenhagen had hier samen met Vereniging Realdania, Kunstgroep Superflex, achitectenbureau BIG en landschapsarchitect Topotek1 een perfect voorbeeld van samenwerking en wijkparticipatie laten zien.
Het doel is om de wijk Nørrebro op te waarderen tot een hoog niveau van stedelijke ontwikkeling die andere steden en districten kan inspireren. Het park is bedoeld om diversiteit te vieren. Gevuld met voorwerpen uit de hele wereld, is het ontworpen als een soort wereldexpositie voor de lokale bevolking, met meer dan 60 nationaliteiten, die hun eigen ideeën en artefacten aan het project hebben kunnen bijdragen. Zich uitstrekkend op ongeveer 750 meter langs beide zijden van een openbaar fietspad en beslaat een totale oppervlakte van zo’n 30.000 vierkante meter, bestaat Superkilen uit drie hoofdgebieden: een rood vierkant, een zwarte markt en een groen park. Terwijl het rode vierkant, geschilderd in felrood, oranje en roze, zich richt op recreatie en modern leven, is de zwarte markt in het centrum het klassieke plein met een fontein waar buren elkaar kunnen ontmoeten, met barbecueroosters en palmbomen uit China. Het groene park, letterlijk geheel groen, heeft glooiende heuvels, bomen en planten, geschikt voor een picknick, sport en wandelen met de hond.
Veel van de objecten in het park zijn speciaal geïmporteerd of gekopieerd van buitenlandse ontwerpen. Ze omvatten schommels uit Irak, banken uit Brazilië, een fontein uit Marokko en vuilnisbakken uit Engeland. Er zijn neonreclames uit de hele wereld die alles adverteren, van een Russisch hotel tot een Chinese schoonheidssalon. Zelfs de putdeksels komen uit Zanzibar, Gdansk en Parijs. In totaal zijn er 108 planten en artefacten die de etnische diversiteit van de lokale bevolking illustreren.
Bron: Wikepedia.org
Artefacten dus. Superkilen deed mij niet aan kunst denken. Ik moet mijn beeld over kunst verruimen of inzien dat kunstenaars zich ook dienstbaar kunnen en willen opstellen. Net als designers zoals ik.
Artefact
Een kunstvoorwerp of -product
• (statistiek) een onbedoeld resultaat dat het gevolg is van de onderzoeksopzet
• (informatica) een onbedoeld resultaat ten gevolge van een bewerking, met name beeld-of geluidscompressie
• (geschiedenis) een bewerkt voorwerp uit prehistorische tijdperk
Bron: nl.wiktionary.org
